۱۳۸۶ تیر ۲۹, جمعه

مناقشه منافع درسازمان های مدنی



یکی از موضوعا ت حایزاهمیت درحوزه عمومی یا بخش خصوصی توجه به مناقشه منافع(Conflict of interest) است. درواقع مناقشه منافع زمانی بوجود می آید که منافع فردی در حوزه حرفه ای با منافع شخصی تلاقی داشته باشند و رقابت بوجود بیاید. به عنوان مثال یک متخصص بهداشت درزمینه ایدز که اتفاقا در یک سازمان مدنی مردم نهاد عضو هیات مدیره است به عنوان سازمان مدنی طرف گفتگوی یک وزارت خانه قرار می گیرد تا یک برنامه پیشگیری از ایدزانجام دهد. از آنجا که متخصص پیش گفته دراین حوزه فعالیت حرفه ای هم دارد ممکن است برنامه ای که قرار بود در سازمان مدنی انجام شود به صورت فردی به انجام برسد به این حالت می گویند مناقشه منافع. ویافرض کنید این فرد یک مدیردولتی است ویک سازمان مدنی را هم رهبری می کند دراین حالت این فرد با اطلاع از بودجه های وزارت خانه مطبوع و با رانت اطلاعاتی از طرف تشکل غیردولتی طرح هایی را به وزارت خانه ارایه دهد و بودجه هایی را بدون ایجاد فضای شایسته سالاری در میان تشکل ها برای مجموعه غیردولتی پیش گفته کار سازی کند. درمجموعه مدرسه بهداشت ما دردانشگاه بستون و سایر مدارس ایالات متحده یکی از موضوعات مهم پرهیز از این حالت است. این مورد در کنار عدم رعایت حقوق مؤلف در تدوین برنامه های اجرایی یا مطالعاتی و انجام تقلب درامتحان یا تکالیف درسی از جمله گناهان کبیره محسوب می شود. به خاطر هرکدام از این موارد یک استاد یا دانشجو ممکن است که اخراج شود وبرای همیشه اعتبار علمی و حرفه ای خود را ازدست بدهد.


زمانی که در ایران با تشکل های زیست محیطی و بالطبع سازمان های دولتی مربوط به موضوعات زیست محیطی آشنا بودم بارها مواردی را دیدم که مدیران دولتی در حوزه کاری خودشان صبح ها مدیر بودند و بعدازظهرها مدیر سازمان غیردولتی. همیشه فکر می کردم این عزیزان چه موقعیت دشواری دارند در پرهیز ازمناقشه منافع. واقعا شرایط دشواری است که از بودجه های سازمان دولتی مربوطه آگاه باشی، بدانی که درچه زمینه هایی می توانی با کلاه یک تشکل غیردولتی تقاضای همکاری مشترک بکنی و البته این داستان مناقشه منافع را هم مهار کرده باشی.


در آن زمان فکر کردم برای پرهیز از این موارد بهتر آن بود که اگر مدیران رده بالای دولتی علاقمند به انجام امور خیریه و عام المنفعه هستند شایسته تر است که درحوزه های غیر مربوط به حرفه اشان فعالیت کنند تا شایبه استفاده از امکانات دولتی برای منافع شخصی در قالب تشکل غیردولتی بوجود نیاید. مثلا در مثال بالا می شود مدیر برنامه های ایدز باشی دروزارت بهداشت یا واحدها تابعه و یک تشکل مدرسه سازی یا کمک های مردمی در حوادث غیر مترقبه را هم راهبری کنی.

 
UA-1860095-1