انکشاف اقتدار از حوزه های آگاهی

در کشور سیاست زده ما به طورمعمول تصمیم ها وسیاست گزاری ها نه برپایه دانش، علوم و به اصطلاح کار کارشناسی، بلکه به واسطه رویکردهای سلیقه ای صاحبان قدرت رقم می خورند خیلی هم فرقی نمی کند که صاحب قدرت از کدام جناح باشد وزیر بیرق چه کسی سینه بزند با یک دامنه خطا و یک انحراف معیاربالا یا پایین، در بریک پاشنه می چرخد. چنین است که بسیاری ازروندهای برنامه ریزی و مدیریت درایران با ابزارهای علمی زمینی قابل فهمیدن نیست. باری غرض ازیادآوری این نکته بدیهی مطلب دیگری است که باعث حیرت نگارنده شده است.

درمطالعه روند سیاستگزاری ها در میدان موضوعات بهداشتی ومحیط زیستی در کشور آمریکا متوجه نکته ای شده ام که شاید درنگاه این ور آبی ها بدیهی باشد ولی برای ما که ازچنان سرزمینی آمده ایم عجیب وعبرت آموز است. و اما نکته این است که بسیاری از تغییراتی که در قوانین و روندهای برنامه ریزی و نگاه جامعه به یک موضوع رویداده بعداز انتشار یک رمان یا مقاله علمی بوده است. در کشوری که سالانه هزاران عنوان مقاله علمی تولید می شود و میلیون ها جلد کتاب به زیور طبع آراسته می شوند وبه قول مهندس قانع بصیری عرصه ها ی انکشاف اقتدار از حوزه های آگاهی به شدت کار می کنند جالب است که ناظران و افکارعمومی این تولیدات را رصد می کنند و حرف نو یا نهیبی که درپس یک نوشته نهفته است را می شنوند و حتی قوانین موجود را برآن اساس تغییر می دهند.


به عنوان مثال خانم راشل کارسون در سال 1962 بهار خاموش را نوشت وبراساس نهیب این کتاب و توضیحاتی که کارسون درکنگره داد به عنوان یک شهروند مدعو، درسال 1963 کنگره آمریکا قانون ممنوعیت استفاده از ددت را تصویب کرد. و بسیاری از سیاست های مربوط به استفاده از سموم در کشاورزی و طبیعت ازاین فریاد متاثرشد1.

آلیس همیلتون پزشکی که به بهداشت حرفه ای علاقمند بود و از او به عنوان بنیانگزار سم شناسی صنعتی درایالات متحده نام می برند درفاصله سال های 1911 تا 1920 تعدادی گزارش نوشت درمورد رنگ سفیدی که با سرب ساخته می شد و به آن سرب سفید می گفتند. او دراین گزارش ها از صنایع رنگ سازی خواست که از تولید چنین رنگی خوداری کنند. نتیجه این شد که تا سال 1931 در 13 کشور اروپایی و از جمله ایالات متحده تولید چنین رنگ های خطرناکی که برای نقاشی ساختمان مصرف می شد متوقف شد.

و اما

وای به حال ملتی که دانش را به هیچ بنگرد، دانشمندانش را طرد کند، سنگ مزارشاعرانش را بشکافد، نویسندگانش را آزار دهد و رییس جمهورش در یک سخنرانی رسمی اعلام کند که تحصیل کرده های مدارس نوین غرب به درد حل مشکلات ما نمی خورند و ما پاسخ همه سوالاتمان را از حوضه های علمیه خواهیم گرفت

---------------------------------------------------------------------------------------------
1 وقتی کلمه فریاد را نوشتم به یاد خانم مه لقا ملاح افتادم که بنیان جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست را گذاشت و این بانوی شجاع واژه فریاد را در عرصه محیط زیست ایران زنده نگاه داشته است.درواقع یکی از کلید واژه های مورد استفاده خانم ملاح فریاد است متاسفانه دراینترنت و تارنمای جمعیت زنان عکسی ازخانم ملاح پیدا نکردم تا بر پیشانی این نوشته بچسبانم.